← Indeks Not Sprawozdania
15. Pozostałe aktywa niematerialne
w tysiącach złotych | 31 grudnia 2015 |
31 grudnia 2014 (dane przekształcone) |
---|---|---|
Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem, zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
||
Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
343.367 | 196.676 |
Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego | 133.478 | 208.287 |
Razem | 476.845 | 404.963 |
Pozostałe aktywa niematerialne | ||
Licencje, patenty, koncesje, znaki towarowe | 97.017 | 101.251 |
Pozostałe | 34.047 | 47.473 |
Aktywa niematerialne w realizacji | 9.822 | 3.771 |
Razem | 140.886 | 152.495 |
Razem | 617.731 | 557.458 |
15.1 Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną oraz zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego
w tysiącach złotych | Nota | Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
Razem | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Polska | Norwegia | Litwa | Razem | Polska | Litwa | Razem | |||
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2015 |
13.012 | 314.806 | 10.213 | 338.031 | 15.721 | 492.231 | 507.952 | 845.983 | |
Zakup | 15 | 8.100 | - | 8.115 | - | - | - | 8.115 | |
Nabycie aktywów Sleipner (1) | - | 188.471 | - | 188.471 | - | - | - | 188.471 | |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (29.291) | (2) | (29.293) | - | (74) | (74) | (29.367) | |
Spisanie nakładów w związku z zaniechaniem inwestycji |
9.4 | (3.149) (2) | (14.846) (3) | - | (17.995) | - | - | - | (17.995) |
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2015 |
9.878 | 467.240 | 10.211 | 487.329 | 15.721 | 492.157 | 507.878 | 995.207 | |
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2015 |
7.277 | - | - | 7.277 | 4.948 | 169.511 | 174.459 | 181.736 | |
Amortyzacja | 3.663 | - | - | 3.663 | 2.810 | 18.255 | 21.065 | 24.728 | |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | - | - | - | - | 309 | 309 | 309 | |
Spisanie nakładów w związku z zaniechaniem inwestycji |
9.4 | (2.894) (2) | - | - | (2.894) | - | - | - | (2.894) |
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2015 |
8.046 | - | - | 8.046 | 7.758 | 188.075 | 195.833 | 203.879 | |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2015 |
- | 134.078 | - | 134.078 | - | 125.206 | 125.206 | 259.284 | |
Utworzenie | 9.4 | 235 (4) | - | 10.027 (5) | 10.262 | - | 52.419 (6) | 52.419 | 62.681 |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (8.608) | 184 | (8.424) | - | 942 | 942 | (7.482) | |
Wykorzystanie/Rozwiązanie | - | - | - | - | - | - | - | - | |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2015 |
235 | 125.470 | 10.211 | 135.916 | - | 178.567 | 178.567 | 314.483 | |
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2015 |
1.597 | 341.770 | - | 343.367 | 7.963 | 125.515 | 133.478 | 476.845 |
(1) Licencje Alfa Sentral i PL046 nabyte w ramach pakietu aktywów Sleipner w Norwegii (kwota 404.096 tys. NOK, transakcję szerzej opisano w
nocie 13.1.3).
(2) Nakłady związane z poszukiwaniem i oceną zasobów obszaru Sambia E.
(3) Nakłady związane z aktywami Heimdal na licencji Fulla (PL362 i PL035B) oraz PL503.
(4) Aktywa związane z obszarem Słupsk.
(5) Nakłady na badania sejsmiczne.
(6) Aktywa związane ze złożami Kretinga, Nausodis, Girkalai, Vezaiciai i Liziai.
w tysiącach złotych | Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego |
Razem | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Polska | Norwegia | Litwa | Razem | Polska | Litwa | Razem | |||
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2014 |
9.608 | 297.589 | 11.645 | 318.842 | 6.459 | 477.207 | 483.666 | 802.508 | |
Zakup | 5.119 | 27.278 | 39 | 32.436 | 3.183 | - | 3.183 | 35.619 | |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (14.801) | 293 | (14.508) | - | 13.260 | 13.260 | (1.248) | |
Przeklasyfikowanie aktywów związanych z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego na aktywa produkcyjne (1) |
- | - | (1.764) (2) | (1.764) | - | 1.764 (2) | 1.764 | - | |
Spisanie nakładów w związku z zaniechaniem inwestycji |
(1.172) (3) | - | - | (1.172) | - | - | - | (1.172) | |
Pozostałe | (543) | 4.740 | - | 4.197 | 6.079 | - | 6.079 | 10.276 | |
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2014 |
13.012 | 314.806 | 10.213 | 338.031 | 15.721 | 492.231 | 507.952 | 845.983 | |
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2014 |
7.215 | - | - | 7.215 | 3.566 | 124.828 | 128.394 | 135.609 | |
Amortyzacja | 1.777 | - | - | 1.777 | 164 | 40.517 | 40.681 | 42.458 | |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | - | - | - | - | 4.166 | 4.166 | 4.166 | |
Spisanie nakładów w związku z zaniechaniem inwestycji |
(1.172) (3) | - | - | (1.172) | - | - | - | (1.172) | |
Pozostałe | (543) | - | - | (543) | 1.218 | - | 1.218 | 675 | |
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2014 |
7.277 | - | - | 7.277 | 4.948 | 169.511 | 174.459 | 181.736 | |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2014 |
- | 125.951 | - | 125.951 | - | 22.235 | 22.235 | 148.186 | |
Utworzenie | - | 14.439 | - | 14.439 | - | 100.604 | 100.604 | 115.043 | |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (6.312) | - | (6.312) | - | 2.367 | 2.367 | (3.945) | |
Wykorzystanie/Rozwiązanie | - | - | - | - | - | - | - | - | |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2014 |
- | 134.078 | - | 134.078 | - | 125.206 | 125.206 | 259.284 | |
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2014 |
5.735 | 180.728 | 10.213 | 196.676 | 10.773 | 197.514 | 208.287 | 404.963 |
(1) Aktywa z tytułu poszukiwań i oceny zasobów mineralnych dla których potwierdzono techniczną wykonalność i ekonomiczną zasadność wydobywania.
(2) Prace sejsmiczne na złożu Ablinga.
(3) Koncesje i prawo użytkowania górniczego obszaru Sambia W.
15.1.1 Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego
Grupa klasyfikuje aktywa niematerialne z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych do czasu gdy uzyska pewność technicznej wykonalności i ekonomicznej zasadności wydobywania tych zasobów.
Polska
Nakłady poniesione przez Grupę w 2015 roku na przedłużenie koncesji i związanych z nimi praw użytkowania górniczego wyniosły 15 tys. zł (2014: 5.119 tys. zł). Wartość przepływów pieniężnych z tego tytułu stanowiła kwotę 3.754 tys. zł (w roku 2014: 24 tys. zł), natomiast pozostała do rozliczenia kwota zobowiązań inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2015 roku wynosiła 1.356 tys. zł (31 grudnia 2014: 5.095 tys. zł).
Na dzień 31 grudnia 2015 roku wygasła koncesja oraz prawo użytkowania górniczego obszaru Sambia E. Wartość zlikwidowanych nakładów na aktywa niematerialne związane z tym obszarem wynosiła 3.149 tys. zł.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku wygasła koncesja oraz prawo użytkowania górniczego obszaru Sambia W. Wartość zlikwidowanych nakładów na aktywa niematerialne związane z tym obszarem wynosiła 1.172 tys. zł.
Norwegia
Nakłady na aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną zasobów mineralnych w Norwegii w 2015 roku wynosiły 196.571 tys. zł i dotyczyły nabycia pakietu aktywów na polu gazowym Sleipner (188.471 tys. zł, patrz nota 13.1.3) oraz inwestycji w aktywa Heimdal (4.308 tys. zł) i pozostałe złoża norweskie (3.792 tys. zł). Nabycie aktywów pakietu Sleipner odbyło się na zasadach pro & contra (patrz nota 13.1.3), co umożliwiło rozliczenie całej ceny transakcji poprzez wykorzystanie aktywa podatkowego spółki LOTOS E&P Norge AS, bez wypływu środków pieniężnych. Natomiast rozliczenia z tytułu prowadzonych wspólnie z innymi udziałowcami prac na złożach obszaru Heimdal odbywały się między operatorem a konsorcjantami na zasadzie przedpłat (ang. „cash calls”), które były następnie rozliczane za pomocą rachunków operatora (ang. „billings”) w ślad za zrealizowaniem kolejnych działań i w związku z tym na dzień kończący okres sprawozdawczy poczynione w roku 2015 nakłady były opłacone i nie występowały żadne zobowiązania inwestycyjne z tego tytułu.
W ramach nabycia pakietu aktywów złożowych w polu gazowym Sleipner Grupa nabyła udział w złożu PL046D oraz w złożu Alfa Sentral, które jest w fazie przygotowania do zagospodarowania. Rozpoczęcie produkcji z tego złoża planowane jest na 2020 rok.
Nakłady na poszukiwania i ocenę zasobów węglowodorów w ramach koncesji Heimdal wyniosły w 2014 roku 21.518 tys. zł i dotyczyły głównie licencji Trell (PL 102FG).
Na dzień 31 grudnia 2014 roku dokonano odpisu aktualizującego aktywa niematerialne związane ze złożem Rind w łącznej wysokości 13.823 tys. zł (27.640 tys. NOK), patrz nota 9.4.
Ponadto w roku 2014 Grupa dokonała odpisu z tytułu utraty wartości skapitalizowanych kosztów badań wykonanych w ramach koncesji poszukiwawczych PL 498 oraz PL 497 na Morzu Północnym. Wartość odpisu z tytułu utraty wartości tych koncesji wyniosła 616 tys. zł (1.231 tys. NOK), patrz nota 9.4.
Litwa
W wyniku przeprowadzonych testów, na dzień 31 grudnia 2015 roku, dokonano odpisu aktualizującego wartość nakładów na badania sejsmiczne na złożach spółki UAB Manifoldas w wysokości 10.027 tys. zł (patrz nota 9.4).
15.1.2 Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego
Litwa
Grupa posiada udziały w 17 lądowych złożach ropy naftowej na Litwie na 7 lądowych obszarach koncesyjnych (Plunge, Kłajpeda, Girkalai, Kretinga, Nausodis, Genciu oraz Gargzdai), z których 13 jest eksploatowane.
Działalność wydobywcza realizowana jest przez spółki GK AB LOTOS Geonafta ( AB LOTOS Geonafta, UAB Genciu Nafta, UAB Manifoldas). Ponadto Grupa posiada udziały we wspólnym przedsięwzięciu UAB Minijos Nafta.
Kluczowe aktywa ww. spółek obejmują złoża: Genciai (UAB Genciu Nafta), Girkalai, Kretinga, Nausodis (AB LOTOS Geonafta), Ablinga, Liziai, Siaures Vezaiciai, Auksoras (UAB Manifoldas), Agluonenai, Degliai, Pietu Siupariai, Pociai, Sakuciai, Siupariai, Uoksai, Vilkyciai (UAB Minijos Nafta). Na złożach Siaures Vezaiciai, Auksoras oraz Uoksai produkcja została zawieszona.
Na dzień 31 grudnia 2015 roku przeprowadzono testy na utratę wartości poszczególnych licencji produkcyjnych w spółkach GK AB LOTOS Geonafta: AB LOTOS Geonafta (złoża Girkaliai, Kretinga, Nausodis) oraz UAB Manifoldas (złoża Vėžaičiai, Ližiai, Ablinga).
Grupa ustaliła wartość odzyskiwalną testowanych aktywów na poziomie ich wartości użytkowej oszacowanej metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych.
Główne założenia przyjęte do ustalenia wartości odzyskiwanej testowanych aktywów niematerialnych na Litwie na dzień 31 grudnia 2015 roku były następujące:
- okres prognozy przepływów pieniężnych odpowiada okresowi planowanej eksploatacji,
- stopa dyskonta odpowiada średnioważonemu kosztowi kapitału i skalkulowana została na poziomie 10,1%,
- wolumeny produkcji zgodne z niezależnym raportem złożowym przygotowanym przez Miller & Lents z uwzględnieniem aktualnej informacji geologicznej,
- poziom nakładów inwestycyjnych odpowiada prognozowanej wielkości produkcji.
Na potrzeby szacunków przyjęto następujące założenia cen ropy naftowej w USD/bbl (za baryłkę ropy):
- na lata 2016 – 2019 na poziomie zgodnym z założeniami cenowymi dostępnych rynkowych scenariuszy,
- od roku 2020 ceny ropy naftowej przyjęto przy założeniu braku zmienności notowań w długim okresie kontynuując poziom zbliżony z rokiem 2019 skorygowany o indeks inflacji.
W wyniku przeprowadzonych testów, na dzień 31 grudnia 2015 roku, dokonano odpisu aktualizującego wartość koncesji wydobywczych związanych ze złożami: Kretinga, Nausodis, Girkalai, Vezaiciai oraz Liziai w wysokości 52.419 tys. zł oraz odpisu z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych infrastruktury wydobywczej związanej ze złożami Ablinga oraz Liziai w łącznej kwocie 6.314 tys. zł, patrz nota 13.1.3.
W związku z dużą zmiennością rynku, w szczególności cen ropy naftowej, istnieje możliwość wystąpienia racjonalnie uzasadnionych zmian przyjętych założeń i zmiany te mogą spowodować konieczność aktualizacji wartości bilansowej aktywów GK AB LOTOS Geonafta.
W celu określenia wpływu kluczowych czynników na wyniki testów przeprowadzono analizę wrażliwości przy następujących założeniach: cena ropy naftowej +/- 15%, wolumen produkcji +/- 15%, kurs USD/EUR +/- 15%.
Poniżej przedstawiono szacowane zmiany odnośnie poziomu odpisów aktualizujących aktywa GK AB LOTOS Geonafta na zmianę kluczowych założeń:
Czynnik | Zmiana | Wpływ na poziom odpisów aktualizujących (w tysiącach złotych) |
|
---|---|---|---|
cena ropy naftowej i gazu ziemnego | +/- 15% | + 39.969 | - 40.011 |
wolumen produkcji | +/- 15% | + 48.449 | - 48.551 |
kurs USD/EUR | +/- 15% | + 45.313 | - 45.406 |
stopa dyskonta | +/- 0,5% | - 3.448 | + 3.567 |
Na dzień 31 grudnia 2014 roku przeprowadzono testy na utratę wartości poszczególnych licencji produkcyjnych w spółkach GK AB LOTOS Geonafta: AB LOTOS Geonafta (złoża Girkaliai, Kretinga, Nausodis) oraz UAB Manifoldas (złoża Vėžaičiai, Ližiai, Ablinga).
Grupa ustaliła wartość odzyskiwalną testowanych aktywów na poziomie ich wartości użytkowej oszacowanej metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych.
Główne założenia przyjęte do ustalenia wartości odzyskiwanej testowanych aktywów niematerialnych na Litwie na dzień 31 grudnia 2014 roku były następujące:
- okres prognozy przepływów pieniężnych odpowiada okresowi planowanej eksploatacji,
- stopa dyskonta odpowiada średnioważonemu kosztowi kapitału i skalkulowana została na poziomie 10%,
- wolumeny produkcji zgodne z niezależnym raportem złożowym przygotowanym przez Miller & Lents z uwzględnieniem aktualnej informacji geologicznej,
- poziom nakładów inwestycyjnych odpowiada prognozowanej wielkości produkcji.
Na potrzeby szacunków przyjęto następujące założenia cen ropy naftowej w USD/bbl (za baryłkę ropy):
- na lata 2015 – 2018 na poziomie zgodnym z założeniami cenowymi dostępnego rynkowego scenariusza,
- od roku 2019 ceny ropy naftowej przyjęto scenariusz braku zmienności notowań kontynuując poziom zbliżony z rokiem 2018 skorygowany o indeks inflacji.
W wyniku przeprowadzonych testów, na dzień 31 grudnia 2014 roku, dokonano odpisu aktualizującego wartość koncesji wydobywczych związanych ze złożami: Girkaliai, Kretinga, Vėžaičiai, Ližiai, Ablinga w łącznej wysokości 100.604 tys. zł oraz odpisu z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych infrastruktury wydobywczej związanej ze złożem Ablinga w kwocie 2.708 tys. zł, patrz nota 13.1.3 i nota 9.4.
15.2 Pozostałe aktywa niematerialne
w tysiącach złotych | Patenty, znaki towarowe, koncesje i licencje |
Pozostałe | Aktywa niematerialne w realizacji |
Razem |
---|---|---|---|---|
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2015 (dane przekształcone) |
192.477 | 73.369 | 12.804 | 278.650 |
Zakup | - | 155 | 12.210 | 12.365 |
Z rozliczenia aktywów niematerialnych w realizacji | 5.721 | 458 | (6.179) | - |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (1.158) | - | (1.158) |
Koszty finansowania zewnętrznego | - | - | 52 | 52 |
Sprzedaż | - | - | (30) | (30) |
Likwidacja | (154) | (7.790) (1) | - | (7.944) |
Pozostałe | (137) | (368) | (2) | (507) |
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2015 |
197.907 | 64.666 | 18.855 | 281.428 |
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2015 (dane przekształcone) |
91.219 | 25.888 | - | 117.107 |
Amortyzacja | 9.816 | 5.812 | - | 15.628 |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (485) | - | (485) |
Likwidacja | (152) | (627) | - | (779) |
Pozostałe | - | 6 | - | 6 |
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2015 |
100.883 | 30.594 | - | 131.477 |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2015 (dane przekształcone) |
7 | 8 | 9.033 | 9.048 |
Utworzenie | - | 17 | - | 17 |
Wykorzystanie/Rozwiązanie | - | - | - | - |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2015 |
7 | 25 | 9.033 | 9.065 |
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2015 |
97.017 | 34.047 | 9.822 | 140.886 |
(1) W tym likwidacja uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) w kwocie 7.163 tys. zł, zużytych na własne potrzeby.
w tysiącach złotych | Patenty, znaki towarowe, koncesje i licencje |
Pozostałe | Aktywa niematerialne w realizacji |
Razem |
---|---|---|---|---|
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2014 (dane przekształcone) |
175.733 | 67.118 | 19.143 | 261.994 |
Zakup | - | 2.440 | 15.341 | 17.781 |
Z rozliczenia aktywów niematerialnych w realizacji | 17.048 | 4.742 | (21.790) | - |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (837) | - | (837) |
Przeklasyfikowanie do aktywów trwałych (lub grupy do zbycia) przeznaczonych do sprzedaży(1) | (114) | - | - | (114) |
Koszty finansowania zewnętrznego | - | - | 110 | 110 |
Sprzedaż | - | 4 | - | 4 |
Likwidacja | (40) | (38) | - | (78) |
Pozostałe | (150) | (60) | - | (210) |
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2014 (dane przekształcone) |
192.477 | 73.369 | 12.804 | 278.650 |
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2014 (dane przekształcone) |
82.123 | 20.615 | - | 102.738 |
Amortyzacja | 9.222 | 5.505 | - | 14.727 |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | - | (267) | - | (267) |
Przeklasyfikowanie do aktywów trwałych (lub grupy do zbycia) przeznaczonych do sprzedaży (1) | (86) | - | - | (86) |
Sprzedaż | - | 4 | - | 4 |
Likwidacja | (40) | (21) | - | (61) |
Pozostałe | - | 52 | - | 52 |
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2014 (dane przekształcone) |
91.219 | 25.888 | - | 117.107 |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2014 (dane przekształcone) |
3 | 26 | 9.033 | 9.062 |
Utworzenie | 4 | - | - | 4 |
Wykorzystanie/Rozwiązanie | - | (18) | - | (18) |
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2014 (dane przekształcone) |
7 | 8 | 9.033 | 9.048 |
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2014 (dane przekształcone) |
101.251 | 47.473 | 3.771 | 152.495 |
(1) Oddziały w Jaśle i Czechowicach-Dziedzicach, stanowiące wyodrębnione, zorganizowane części przedsiębiorstwa w Jaśle i Czechowicach-Dziedzicach, patrz nota 17.
Pozostałe aktywa niematerialne obejmują licencje dotyczące procesów technologicznych, w tym licencje na korzystanie z rozwiązań technologicznych używanych w Rafinerii, koncesje na wytwarzanie, magazynowanie oraz obrót paliwami, licencje na programy komputerowe, patenty, znaki towarowe oraz nabyte prawa do emisji dwutlenku węgla CO2.
15.3 Pozostałe informacje dotyczące aktywów niematerialnych
W poniższej tabeli przedstawiono pozycje, w których ujęto amortyzację aktywów niematerialnych:
w tysiącach złotych | za rok zakończony 31 grudnia 2015 |
za rok zakończony 31 grudnia 2014 |
---|---|---|
Koszt własny sprzedaży | 21.565 | 42.570 |
Koszty sprzedaży | 572 | 530 |
Koszty ogólnego zarządu | 18.420 | 14.447 |
Zmiana stanu produktów oraz korekta kosztu własnego | (201) | (362) |
Razem | 40.356 | 57.185 |
W 2015 roku wartość aktywowanych kosztów finansowania zewnętrznego w aktywach niematerialnych w realizacji wynosiła 52 tys. zł (w roku 2014: 110 tys. zł). Na dzień 31 grudnia 2015 roku wartość aktywowanych kosztów finansowania zewnętrznego w aktywach niematerialnych w realizacji wynosiła 114 tys. zł (31 grudnia 2014 roku: 64 tys. zł).
Na dzień 31 grudnia 2015 roku wartość aktywów niematerialnych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań Grupy wynosiła 135.528 tys. zł (31 grudnia 2014: 155.525 tys. zł).
Na dzień 31 grudnia 2015 roku nie ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej przyszłe zobowiązania umowne Grupy dotyczące nakładów na aktywa niematerialne wynosiły 5.585 tys. zł i dotyczyły opłaty za oprogramowanie systemu sterowania wsparcia technicznego. Na dzień 31 grudnia 2014 roku przyszłe zobowiązania umowne Grupy dotyczące nakładów na aktywa niematerialne wynosiły 552 tys. zł i dotyczyły licencji komputerowych.
Dodatkowe informacje i objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część