Wyzwania rynku paliwowego
Ostatnie lata, w tym także rok 2015, charakteryzowały się dużą niestabilnością globalnego rynku węglowodorów. Pomimo znacznej nadpodaży nadal rośnie światowa produkcja ropy, głównie poza Europą. To stwarza dodatkową presję na dalsze zniżki cen tego surowca. Na tę trudną sytuację dodatkowo nakładały się w ostatnim czasie znaczące wahania kursów dolara i euro.
Spadek marż w przemyśle poszukiwawczo–wydobywczym w stosunku do przemysłu rafineryjnego znacznie ograniczyło aktywność firm na wymagającym zarówno w zakresie finansowym (wysokie nakłady inwestycyjne), jak i dostępu do produktu (konieczność posiadania koncesji) rynku.
Producenci ropy naftowej zostali zmuszeni do wprowadzenia działań dostosowujących do utrzymujących się niskich cen ropy. Działania skupiły się przede wszystkim na ograniczaniu planowanych inwestycji oraz zmniejszaniu kosztów operacyjnych. Ocenia się, że cięcia nakładów inwestycyjnych (CAPEX) w 2015 roku kształtowały się na poziomie 20–30%. Odbywa się to w sytuacji, gdy spółki europejskie muszą zmierzyć się z problemem prowadzenia działań poszukiwawczo–wydobywczych na coraz trudniej dostępnych złożach.
W najbliższym czasie niepewną sytuację makroekonomiczną potęgować może, m.in. utrwalenie się niższego tempa wzrostu gospodarczego Chin, dalsze umocnienie dolara, słaba dynamika poprawy gospodarczej w strefie euro oraz rozwój sytuacji geopolitycznej.
Poważnym wyzwaniem dla branży paliwowej w Unii Europejskiej są ryzyka związane z limitami uprawnień do emisji CO2. Dotyczą one wzrostu cen i braku odpowiedniej liczby uprawnień do emisji CO2, którego konsekwencją będą konieczne do poniesienia koszty w celu zakupu odpowiedniej liczby jednostek. Działania prowadzone przez Komisję Europejską, wpływające na funkcjonowanie EU ETS (Europejskiego Systemu Handlu Uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych), nie pozostają bez wpływu na ceny uprawnień. Wprowadzony do prawa unijnego w 2015 roku mechanizm MSR (tzw. rezerwy stabilizacyjnej), który istotnie zaingeruje w ilość dostępnych na rynku uprawnień, a w związku z tym na ich cenę, ma zacząć funkcjonować od 2019 roku, a nie jak wcześniej proponowano od 2021 roku. W wyniku zmiany terminu, zasady handlu w EU ETS znacząco zmienią się w toku trwania fazy rozliczeniowej (aktualnie trzeciej: 2013–2020), zamiast zmienić się z początkiem następnej.
Obecnie w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej toczy się postępowanie o stwierdzenie nieważności decyzji Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami. Postępowanie jest wynikiem skargi złożonej przez Polskę. Ze względu na zawiłość sprawy przewiduje się, że wydanie wyroku może zająć nawet rok.
W jakim otoczeniu działamy prowadząc działalność poszukiwawczo-wydobywczą?
Według raportu „BP statistical review 2015” 47,7% rezerw ropy naftowej na koniec 2015 roku przypadało na kraje Bliskiego Wschodu, głównie Arabię Saudyjską (15,7% światowych zasobów), Iran (9,3%) i Kuwejt (6,0%). Drugi pod względem wielkości rezerw ropy region to Ameryka Południowa i Środkowa (19,4%), gdzie dominującym krajem jest Wenezuela (17,5% światowych zasobów). W relacji rezerwy do wielkości produkcji (R/P) największy współczynnik posiada Wenezuela (blisko 120), następnie Kuwejt (89), Zjednoczone Emiraty Arabskie (72) i Arabia Saudyjska (63). Rezerwy Norwegii to 6,5 mld baryłek (0,4%) przy relacji R/P na poziomie 9.5.
Światowe rezerwy gazu ziemnego to 187 trylionów m3. Pod względem wielkości zasobów regionem przodującym jest Bliski Wschód 42,7%: głównie Iran (18,2%) i Katar (13,1%). W dalszej kolejności Rosja (17,4%), Turkmenistan (9,3%) i Stany Zjednoczone (5,2%). Najwyższy współczynnik rezerw do wielkości produkcji R/P posiada Azerbejdżan (68,8), Rosja (56,4) i Algieria (54,1), jednak zestawienie może ulegać zmianom, które spowoduje zniesienie sankcji gospodarczych na produkcję gazu w Iranie, związanych z programem atomowym. Norwegia posiada rezerwy wielkości 1,9 tryliona m3 gazu (1% rezerw światowych) i stosunek R/P = 17,7.
Jak chcemy sprostać wyzwaniom?
Dla Grupy Kapitałowej LOTOS nadrzędnym zadaniem jest zagwarantowanie bezpieczeństwa Polski w sektorze energii. Trudne i niestabilne otoczenie makroekonomiczne nie zmienia fundamentalnego znaczenia, jaki ma w naszej ocenie, dostęp do własnych źródeł surowców i uniezależnienia się od innych dostawców. W związku z tym intensyfikujemy działania związane ze wzrostem wydobycia węglowodorów, zwiększeniem konwersji przerobu ropy, poprawą bilansu paliwowego kraju oraz wykorzystaniem efektu synergii między przemysłem rafineryjnym, a innymi branżami z sektora energii. Duży nacisk kładziemy również na zwiększanie naszej efektywności i konkurencyjności, realizując innowacyjną inwestycję, jaką jest Projekt EFRA.
Dokładamy starań, aby nasz zrównoważony rozwój, przekładający się na budowanie wartości dla akcjonariuszy, odbywał się z poszanowaniem potrzeb otoczenia, w którym działamy. Chcemy poprzez swoją działalność stymulować rozwój regionalny, realizując w praktyce założenia patriotyzmu gospodarczego.
Jesteśmy przekonani, że poprzez takie innowacyjne, a zarazem odpowiedzialne podejście do prowadzania działalności, możemy odegrać ważną rolę w realizacji rządowego Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju opracowanego przez Wicepremiera i Ministra Rozwoju Mateusza Morawieckiego.
Jak Grupa LOTOS może przyczynić się do realizacji założeń Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju?
Filary patriotyzmu gospodarczego
| Reindustrializacja | Rozwój innowacyjnych firm | Kapitał dla rozwoju | Ekspansja zagraniczna | Rozwój społeczny i regionalny |
|---|---|---|---|---|
| Zwiększanie zakupów surowców/materiałów/produktów od przedsiębiorców prowadzących działalność w Polsce. | Wydatki na badania i rozwój. | Planowanie i realizacja inwestycji przyczyniających się do rozwoju innych branż gospodarki. | Udział eksportu w przychodach ze sprzedaży. | Przyczynianie się do rozwoju regionów, w których Grupa Kapitałowa LOTOS prowadzi działalność podstawową m.in. poprzez inwestycje i innowacje społeczne. |
| Poprzez oferowany produkt wspieranie rozwoju przemysłu, który jest naturalnym środowiskiem innowacji. | Kreowanie wewnątrz organizacji środowiska sprzyjającego tworzeniu innowacji. | Dostarczanie kapitału do rozwoju innych podmiotów gospodarczych poprzez płacenie podatków w Polsce. | Wchodzenie na nowe, szybko rozwijające się rynki. | Przeciwdziałanie powstawaniu obszarów wykluczenia oraz niwelowanie różnic w dostępie do miejsc pracy. |
| Wkład w tworzenie sieci kooperacji z lokalnymi dostawcami. | Nawiązywanie współpracy z ośrodkami naukowymi, kształcenie nowych kadr. | Promowanie idei akcjonariatu pracowniczego (zapewnianie dywersyfikacji źródeł dochodów). | Realizowane bezpośrednich inwestycji zagranicznych. | Aktywizacja społeczności lokalnych poprzez realizowanie inicjatyw kulturalnych i sportowych. |
| Generowanie miejsc pracy (umowy i podatki) w innych sektorach gospodarki, w szczególności w sektorze produkcji. | Kapitałowe oraz niefinansowe w tworzenie ekosystemu innowacji zorganizowanych wokół łańcucha wartości Grupy LOTOS. |
Efektywność przede wszystkim
Z uwagi na utrzymujące się niekorzystne dla sektora otoczenie makroekonomiczne, w tym wahania koniunktury na rynku surowcowym i gwałtowny spadek cen ropy naftowej, działania segmentu wydobywczego Grupy Kapitałowej LOTOS ukierunkowane będą na zwiększenie efektywności i zapewnienie stabilności finansowej segmentu. Zakładana jest koncentracja na kluczowych projektach strategicznych, tj. dalszym zagospodarowaniu złoża ropy naftowej B8 i złóż gazowych B4/B6, a także na odzyskaniu kapitału zamrożonego w aktywie podatkowym związanym z projektem zagospodarowania złoża YME w Norwegii, w oparciu o przepływy finansowe ze złóż Heimdal i Sleipner. zobacz więcej
W ramach realizowanych działań strategicznych planowany jest także szereg projektów mających na celu wzrost efektywności działań, w tym:
- Optymalizacja kosztów działalności, szczególnie w scenariuszu przedłużonego kryzysu na rynku cen ropy.
- Dyscyplina w realizacji projektów oraz doskonałość operacyjna, m.in. poprzez pełne wykorzystanie potencjału posiadanych aktywów, zarówno złożowych (tzn. zwiększenie poziomu sczerpania złóż i wydłużenie czasu ich eksploatacji), jak również technicznych (tzn. optymalne wykorzystanie platform, statków i innych składników majątku).
- Możliwe jest również wykorzystanie obecnej sytuacji rynkowej do zakupu aktywów po atrakcyjnych cenach.
